De beelden die RAWA-leden in het geheim maakten van de publieke terechtstelling van een Afghaanse vrouw in een nokvol sportstadion in Kabul zijn in ons collectief geheugen gegrift en plaatsten de schending van de mensenrechten en meer specifiek de vrouwenrechten in het Afghanistan van de Taliban hoog op de internationale politieke agenda.

De vrouwenorganisatie RAWA (voluit Revolutionary Association of the Women of Afghanistan) werd in 1977 in Kabul opgericht als een onafhankelijke politieke en sociale organisatie.

Vóór de inval van de Sovjet-Unie in Afghanistan in 1979, waren de activiteiten van RAWA voornamelijk toegespitst op de bewustmaking van het Afghaanse volk met betrekking tot democratie en fundamentele mensen- en meer specifiek vrouwenrechten. Onder de Russische bezetting keerde RAWA zich resoluut maar geweldloos tegen de bezetter. Ook tijdens het Taliban-regime was de organisatie heel actief. Zo stichtten haar leden o.a. scholen voor meisjes in de vluchtelingenkampen net over de grens met Pakistan en richtten zij een hospitaal en mobiele medische teams op om dringende hulp te kunnen bieden aan de gevluchte vrouwen en kinderen.

Ondanks het verstikkende klimaat en de constante bedreiging waaronder RAWA functioneerde in Afghanistan zelf, zette de organisatie een brede waaier van activiteiten op op verschillende socio-politieke vlakken. Vele RAWA-leden riskeerden bijvoorbeeld dagelijks hun leven omdat zij clandestien en ondanks het uitdrukkelijk verbod van het Taliban-regime onderwijs bleven verzorgen voor meisjes en lees- en schrijfonderricht voor analfabete vrouwen. Daarnaast ontwikkelden en organiseerden zij eerste hulp-verpleegcursussen en mobiele medische teams, en startten zij projecten op om oorlogsweduwen en -wezen te leren in hun eigen onderhoud te voorzien.

RAWA pleit voor een maatschappij gebaseerd op fundamentele menselijke waarden - vrede, vrijheid, democratie, mensenrechten - en wars van zowel extreem geseculariseerde als fanatiek-religieuze regimes. Onophoudelijk heeft de organisatie de schendingen van de mensenrechten, eerst door de Russische bezetter en later door het Taliban-regime, aangeklaagd. Vooral onder het Taliban-regime heeft de Afghaanse bevolking zwaar geleden. Vrouwen in het bijzonder zagen hun rechten meer en meer uitgehold. Bovendien werd hun fysieke bewegingsvrijheid meer en meer beperkt zodat zij nagenoeg volledig uit het openbare en politieke leven verdwenen.

RAWA's prioritaire doelstellingen voor de toekomst betreffen enerzijds de ontvoogding van de Afghaanse vrouwen via projecten die vrouwen aanmoedigen om actief deel te nemen aan de sociale, politieke en economische wederopbouw van het land en anderzijds de verdere ontsluiting van het onderwijs. Onderwijs wordt immers beschouwd als het middel bij uitstek om mensen bewust te maken van de belangrijke rol die zij kunnen vervullen in de gemeenschap en hen te motiveren om een kritische houding aan te nemen tegenover de oplossingen die voor sociale en politieke problemen worden aangereikt. In deze zin sluiten de doelstellingen van deze organisatie op een evidente wijze aan bij de missie van de Universiteit Antwerpen.

Door de recente politieke en militaire ontwikkelingen in het Midden-Oosten was de aandacht van de internationale gemeenschap in de voorbije maanden in de eerste plaats op Irak gericht. Velen lijken hierdoor de mening toegedaan dat de situatie in Afghanistan is uitgeklaard. De veranderingen zijn echter oppervlakkig en blijven bovendien veelal beperkt tot de hoofdstad Kabul. Nog steeds worden vrouwen lastiggevallen wanneer ze zonder burka in het openbaar verschijnen, nog steeds worden meisjesscholen geviseerd en worden zowel leerlingen als leraressen geïntimideerd, nog steeds blijft een groot deel van de bevolking verstoken van elementaire gezondheidszorg.

RAWA blijft ook nu een sterk geviseerde organisatie. In het verleden zijn haar leden meermaals het slachtoffer geweest van geweldpleging, gevangenschap en zelfs moord. Ook nu blijven haar medewerkers gedwongen om uit veiligheidsoverwegingen op te treden onder een schuilnaam en onherkenbaar onder hun alles verhullende burka.

Dear Gaati,

In spite of the many difficulties that RAWA members face on a day-to-day basis and the permanent shortage of funds with which you have to contend, the brave women of RAWA continue to help build a better future for the people of Afghanistan, in particular for women, via aid projects in the fields of education, vocational training and healthcare. That is why we wish to honour all of you today, both individually and as an organisation.

Om voormelde redenen verzoek ik de rector-voorzitter om de organisatie RAWA met het eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen te willen eren.

more ...